Jongeren trekken weg. Alleen ouderen blijven of komen terug. Doemscenario voor de Achterhoek: de dubbele vergrijzing tast de vitaliteit van de samenleving aan. Gelukkig staan er voldoende tegenkrachten op, zoals Suzanne Ruesink. Als ondernemende agrariër en voorzitter van de Plattelands Jongeren Gelderland zet zij zich onvermoeibaar in om te laten zien dat er wel degelijk toekomst zit in de Achterhoek. Haar presentatie tijdens het diner pensant over de toekomst van het onderwijs in een krimpregio, zet de toon tijdens de hele bijeenkomst. Laat jongeren meepraten én meebeslissen, is haar advies. De organisatoren – bestuurders van Achterhoek VO en het Graafschap College – gaan er hun voordeel mee doen.

Krimp

Het jaarlijkse ‘diner pensant’ met vertegenwoordigers uit de overheid, het onderwijs en de ondernemers is altijd een succes. Eén van de suggesties om jongerenorganisaties te betrekken, is dit jaar volop opgepakt. Met grote impact, zowel op de vorm als de inhoud van de bijeenkomst. Een jonge dagvoorzitter, Kai Vermaas, zorgt voor de nodige schwung. Aansprekende samenvattingen in de vorm van cartoons houden iedereen bij de les. In een interview aan het begin van de bijeenkomst lichten de bestuurders van Achterhoek VO en het Graafschap College de urgentie van de meeting toe. In Doetinchem zullen in 2020 nog maar twee scholen voor voortgezet onderwijs zijn, vertelt Henk van der Esch. Zijn collega Monique vult aan, dat de leerlingen hier niet zoveel van zullen merken, maar dat het voor docenten een ingrijpend proces is. Ook Graafschap College verwacht krimpende studentenaantallen, maar René van Gils verwacht de krimp te kunnen compenseren doordat mensen steeds weer terug zullen komen om zich opnieuw te scholen. Ook de euregio biedt kansen.

Meebeslissen

De missie van Suzanne Ruesink is de binding tussen boeren en burgers te versterken. Er is voor jongeren wel degelijk een prachtige toekomst op het platteland, vindt de voorzitter van de Plattelands Jongeren Gelderland. Tijdens een internationale studiereis als Nuffield-scholar ontdekte zij dat Nederland veel heeft om trots op te zijn. Van andere landen leerde zij dat de Nederlandse boeren zichzelf veel beter kunnen vermarkten. Dat doet zij zelf met verve, met de jaarlijkse Country & Farm Fair bijvoorbeeld. Haar boodschap voor het onderwijs: help jongeren hun passie te vinden, dan gaan ze als een speer. Zelf werkt ze veel met stagiaires en merkt ze dagelijks hoe jongeren kunnen groeien als je ze verantwoordelijkheid geeft. Jongeren moeten niet alleen meepraten, maar ook meebeslissen, vindt zij. Waarom hebben de Achterhoekse dorpen geen jeugdburgemeester, waarom hebben ondernemers geen jongerenraden? Jongeren kansen geven, betekent investeren in toekomstig personeel. Als je jongeren bindt, dan blijven ze wel.

Beroepspraktijk

De tweede spreker, Marc van der Meer, licht toe waardoor Nederland het in onderwijskundig opzicht heel goed doet in de wereld. Ons land kent het op één na laagste percentage bankzitters, jongeren die werkloos thuis zitten. Dat komt onder meer door ons uitstekende beroepsonderwijs, iets wat moet worden gekoesterd, aldus de bijzonder hoogleraar onderwijsarbeidsmarkt in Tilburg. In ons land maken jongeren met twaalf jaar een belangrijke keuze. Voor maximale talentontwikkeling is het nodig doorlopende leerlijnen te ontwikkelen. De beroepspraktijk verandert razendsnel. Dat maakt de beroepspraktijkvorming een uitdaging. Van der Meer bepleit meer ruimte voor het experiment: door ‘inquiry’ moeten we ontdekken wat wel en niet werkt.

Dialoog

In maar liefst tien dialoogsessies gaan de deelnemers het experiment enthousiast aan. In één van de groepen wordt bijvoorbeeld kennisgemaakt met de scrumtechniek. In korte sprints werken studenten aan een project, waarbij ze steeds tussentijdse resultaten opleveren aan de opdrachtgever en reflecteren hoe het beter kan. Door middel van een tennisballenoefening ervaren de deelnemers aan den lijve hoe het werkt. Na de tweede sprint zijn significant meer punten gescoord. In korte sprints succes beleven, daar draait het om. Een manier van werken die past bij de toekomstige beroepspraktijk. Ook daar gaat het om agile werken, continu inspelen op wensen en behoeften van de opdrachtgever/klant en kunnen bijstellen. Docent Bob: ‘wij leren studenten dingen, die bedrijven nog niet doen. Daarom zijn onze stagiaires zeer gewild. Slimme ondernemers halen met studenten de nieuwste kennis in huis. Het is wel duidelijk, wie de jeugd heeft, heeft de toekomst.

De bestuurders van Achterhoek VO en Graafschap College verzamelen alle opmerkingen die tijdens het diner pensant gemaakt zijn, en nemen die mee voor de toekomst van het onderwijs.

Een impressie van de bijeenkomst is ook terug te zien en te lezen bij Regio 8